Lęk to uczucie, które każdy z nas miał okazję poznać. Czasami nadchodzą momenty, kiedy z powodu stresujących zdarzeń może dochodzić do nasilenia odczuwania lęku. Możemy wtedy wspomóc się ziołami o właściwościach przeciwlękowych, które dostaniemy bez recepty w aptece. 

Czym jest lęk i do czego może doprowadzić zaniechanie leczenia?

Sytuacje, które wywołują lęk, mogą być różne. Począwszy od trudnych życiowych doświadczeń do wypadków, napaści i innych. Lęk, ciągłe uczucie niepokoju i zagrożenia poza utrudnianiem codziennego życia, może doprowadzić do rozwoju depresji. Sytuacje stresowe powodują podniesienie poziomu kortyzolu oraz aktywację stresu oksydacyjnego. Może to spowodować rozwój chorób serca, czy układu pokarmowego [1].

Co można zastosować, aby pozbyć się lęku?

Jednym z ważniejszych elementów terapii lęku jest prawidłowa diagnoza. Odczuwanie niepokoju może mieć źródło nie tylko w doświadczeniach z życia codziennego, ale także w obecnych chorobach somatycznych, na przykład zaburzeniach hormonalnych. W związku z tym, w każdym przypadku odczuwając częsty lęk, warto zgłosić się do lekarza w celu przeprowadzenia badań kontrolnych. 

Jeśli znamy źródło lęku, a lekarz nie zaleca farmakoterapii lekami na receptę, można się wspomóc ziołami o właściwościach przeciwlękowych. Wszystkie z nich znajdziemy w postaci tabletek, saszetek do rozpuszczania, lub gotowych ekstraktów w aptece bez recepty [1].

• Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)

Roślina zawiera hyperforynę oraz hyperycynę, które odpowiadają za właściwości przeciwdepresyjne i przeciwlękowe. Substancje te powodują hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny, dzięki czemu więcej neuroprzekaźnika znajduje się w przestrzeni między synapsami, a właśnie jego obniżona zawartość jest charakterystyczna w stanach depresyjnych. Mechanizm działania opiera się o tę samą zasadę co w przypadku leków z przepisu lekarza na zaburzenia lękowe z grupy SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny). Warto pamiętać o stosowaniu filtrów przeciwsłonecznych, ponieważ substancje znajdujące się w dziurawcu mają właściwości fotouczulające [2]. 

• Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus)

Substancje czynne (humulon i lupulon) pozyskuje się z kwiatostanów żeńskich rośliny oraz z lupuliny, czyli kwiatostanów pozbawionych włosków. Należą do grupy kwasów goryczowych, a ich mechanizm działania opiera się o oddziaływanie na korę mózgową i rdzeń kręgowy. Powodują zmniejszenie przesyłania bodźców oraz wrażliwości na nie. Dzięki temu chmiel wykazuje działanie uspokajające [2,3]. 

• Kozłek lekarski (Valeriana officinalis)

Surowcem wykorzystywanym w medycynie jest korzeń wraz z kłączem. Substancje odpowiedzialne za działanie uspokajające to walepotriaty. Mają udowodnione badaniami działanie wyciszające. W sytuacjach lękowych pozwalają się uspokoić, jednocześnie kozłek jest rośliną najlepiej poznaną z tej grupy. Dzięki temu wiemy, że może nasilać nasenne działanie niektórych leków (na przykład barbituranów). W związku z tym bezpiecznie można go stosować jedynie bez połączenia z innymi lekami [2,3].

• Melisa lekarska (Melissa officinalis)

Z liści melisy pozyskujemy olejek eteryczny, którego składniki wykazują silne działanie uspokajające. Jest to roślina tradycyjnie stosowana w sytuacjach stresowych. Jej działanie sedatywne nie dotyczy wyłącznie ośrodkowego układu nerwowego, ale także łagodzi dolegliwości jelitowe oraz zaburzenia rytmu serca wywołane napięciem nerwowym. Melisę można dostać w postaci tabletek oraz ziół do zaparzania. Nie jest polecana dla dzieci oraz kobiet ciężarnych i karmiących [2,3]. 

Bibliografia:

1. Zaburzenia lękowe — charakterystyka i zasady leczenia. A. Nitka-Siemińska. Forum Medycyny Rodzinnej 2014, tom 8, nr 1, 37–4
2. N. Dobros, Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym. Borgis – Postępy Fitoterapii 3/2017, s. 215-222 | DOI: 10.25121/PF.2017.18.3.215
3. A. Sheikhani, N. Kholdi, M Mokhtari. An overview of the most effective tranquilizer herbs. Journal of Basic and Clinical PATHOPHYSIOLOGY. Volume 5,Number 2, Spring-Summer 2017