Leki przeciwlękowe, inaczej zwane anksjolitykami, to podstawowe leki w leczeniu zaburzeń lękowych, depresji oraz nerwic. Jak wszystkie leki, mogą wchodzić w interakcje z żywieniem lub innymi farmaceutykami. Poniższy artykuł opisze najważniejsze z nich.
SSRI a składniki pożywienia
Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, czyli SSRI (sertralina, fluoksetyna, paroksetyna, citalopram, escitalopram) to leki I rzutu w terapii zaburzeń lękowych. Są one często stosowane, a co istotne klinicznie – mogą dawać poważne interakcje ze składnikami w naszej diecie lub z lekami dostępnymi bez recepty.
SSRI w połączeniu z wyciągiem żeń-szenia może powodować powstanie zespołu serotoninowego, objawiającego się potliwością, gorączką, wzrostem ciśnienia tętniczego krwi, przyspieszeniem akcji serca a także omamami, niepokojem czy znacznym pobudzeniem. Podobny efekt może wystąpić, gdy pacjent stosuje ziele dziurawca zwyczajnego, popularnego surowca ziołowego wspomagającego leczenie depresji.
Z kolei ostropest plamisty (popularny składnik leków OTC i suplementów diety poprawiających pracę wątroby) lub jeżówka purpurowa – (składnik preparatów wzmacniających odporność) – przyjmowane razem z SSRI mogą powodować wystąpienie dysfunkcji seksualnych, takich jak zaburzenia ejakulacji lub priapizm.
Interakcje hydroksyzyny
Hydroksyzyna, to jeden z popularnych leków, stosowanych również doraźnie, w terapii lęku. Pacjent powinien sobie zdawać sprawę, że alkohol nasila jej działanie i należy unikać spożywania alkoholu w trakcie terapii.
Oprócz tego, leku nie wolno przyjmować z lekami które wydłużają odstęp QT lub mogą wywoływać zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes, takimi jak:
- stosowane przeciw arytmii klasy IA (chinidyna) oraz klasy III (amiodaron, sotalol)
- niektóre leki przeciwhistaminowe
- haloperidol
- leki przeciwdepresyjne, takie jak escitalopram i citalopram
- antybiotyki: erytromycyna, lewofloksacyna
- metadon
Hydroksyzyna również wydłuża odstęp QT, tym samym w połączeniu z wymienionymi lekami, może doprowadzić do poważnych zaburzeń rytmu serca.
Najważniejsze interakcje benzodiazepin
Benzodiazepiny to kolejna grupa leków anksjolitycznych, która stosowana jest w zaburzeniach lękowych, depresji i nerwicach. BDZ to leki, które bywają nadużywane oraz mają potencjał uzależniający. Ponadto, mogą dawać szereg interakcji.
Ponieważ metabolizm benzodiazepin zachodzi przy współudziale enzymów cytochromu CYP-450 (CYP3A), inne leki które wpływają na aktywność tego enzymu, będą wchodziły w interakcje z BDZ.
Cymetydyna, disulfiram, fluoksetyna, omeprazol, erytromycyna lub ketokonazol, jako inhibitory enzymów P450, będą hamować metabolizm benzodiazepin, tym samym nasilając ich działanie. Z kolei induktory enzymów P450 – takie jak ryfampicyna, karbamazepina czy fenytoina – będą przyspieszać metabolizm leków, a działanie benzodiazepin będzie słabsze, co może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia pacjenta.
Benzodiazepiny stosowane równocześnie z lekami o działaniu depresyjnym na ośrodkowy układ nerwowy (neuroleptyki, leki przeciwpsychotyczne, przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, narkotyczne leki przeciwbólowe czy leki zwiotczające mięśnie szkieletowe) mogą doprowadzić do nasilenia działania uspokajającego, nadmiernej sedacji, depresji oddechowej, śpiączki a nawet zgonu.
Podobnie w przypadku jednoczesnego spożywania alkoholu z benzodiazepinami, dochodzi do spotęgowania działania hamującego na ośrodkowy układ nerwowy.
Pacjenci, którzy przyjmują BDZ bezwzględnie nie powinni spożywać alkoholu.
Źródła:
- Woroń J., Siwek M.: Niepożądane efekty interakcji leków psychotropowych z produktami leczniczymi i suplementami diety zawierającymi wyciągi roślinne (http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/onlinefirst/Woron_PsychiatrPolOnlineFirstNr92.pdf)
- Trnka J., Kwapisz D., Rosińczuk-Tonderys J.: Niepowodzenie lecznicze spowodowane interakcjami między lekami anksjolitycznymi a żywnością. (http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-89c18da2-0aa0-424e-9ef8-7664d176e0e1)
- ChPL Hydroxyzinum VP 25mg
- Bezpieczne stosowanie benzodiazepin w podstawowej opiece zdrowotnej – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych (https://ptmr.info.pl/wp-content/uploads/2020/09/rekomendacje_benzodiazepiny-2019.pdf)
- ChPL Lorafen 2,5mg